Partia Regionów zrezygnowała dzisiaj z poddawania pod głosowanie w Radzie Najwyższej poprawek do kodeksu karnego, które doprowadziłyby do dekryminalizacji artykułu, z którego skazana została Julia Tymoszenko. Jednocześnie ukraiński prezydent w wywiadzie udzielonym 17 października kilku zachodnim mediom odrzucił możliwość uwolnienia byłej premier, tłumacząc to „psuciem obyczajów” i wszczęciem wobec niej nowego postępowania karnego. Oznacza to, że - wbrew sygnałom wysyłanym przez prezydenta Janukowycza 13 października - w najbliższym czasie Tymoszenko nie zostanie zwolniona z więzienia.
W tym samym wywiadzie prezydent Ukrainy po raz pierwszy nie wykluczył możliwości przeniesienia „na późniejszy termin” planowanego pierwotnie na grudzień podpisania umowy stowarzyszeniowej z UE, w przypadku jeśli państwa członkowskie „nie będą na to gotowe” w związku ze sprawą Tymoszenko. Janukowycz stwierdził jednak, że umowa ta pozostaje dla Ukrainy sprawą istotną. Dzisiaj Komisja Europejska poinformowała, co potwierdził ukraiński MSZ, o odwołaniu zaplanowanej na 20 października wizyty Janukowycza w Brukselii.
Wnioski
· Rezygnacja z poprawek dekryminalizacyjnych do kodeksu karnego oraz wypowiedzi prezydenta Janukowycza oznaczają, że dla władz ukraińskich priorytetem jest wyeliminowanie Tymoszenko z przyszłorocznych wyborów parlamentarnych nawet kosztem zbliżenia z UE. Wydaje się, że w obecnej sytuacji była premier mogłaby zostać uwolniona jedynie przez sąd apelacyjny, co może stać się jednak najwcześniej za kilka miesiecy.
· Znaczące usztywnienie stanowiska wobec UE świadczy o zwrocie w polityce Ukrainy, czego skutkiem będzie poważny kryzys w relacjach dwustronnych. Kijów jednoznacznie demonstruje, że umowa stowarzyszeniowa nie jest dla niego priorytetem, licząc być może na to, że w UE przeważy stanowisko o koniecznosci zakończenia negocjacji i parafowaniu umowy stowarzyszeniowej przy jednoczesnym przesunięciu jej podpisania na późniejszy, nieokreślony bliżej termin. Tym bardziej, że wizyta Klujewa w Brukselii (19-20 października) i zakończenie negocjacji o DCFTA są wciąż prawdopodobne.
· Obserwowane działania władz ukraińskich w sprawie Tymoszenko i wobec UE należy postrzegać w kontekscie toczących się negocjacji Ukrainy z Rosją o zmianie kontraktu gazowego i podpisaniu umowy o strefie wolnego handlu WNP. Niewykluczone, że podczas spotkania prezydenta Janukowycza z prezydentem i premierem Rosji (24 wrzesnia pod Moskwą)doszło do wstępnego porozumienia co do pewnych rosyjskich ustępstw na rzecz Ukrainy (m.in. cena gazu, strefa wolnego handlu) w zamian za odsunięcie w czasie podpisania umowy stowarzyszeniowej z UE. Nowe ustalenia mogą zapaść podczas dzisiejszego spotkania prezydentów Rosji i Ukrainy w Doniecku oraz jutrzejszego premierów obu państw w Petersburgu.
(Ośrodek Studiów Wschodnich)
Komentarze